بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله بر کاهش احساس طردشدگی و بهبود شایستگی اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری

نویسندگان

    معصومه عبداللهی دکتری روانشناسی تربیتی، واحد بافق، دانشگاه آزاد اسلامی، یزد، ایران
    محمدعلی مکارم * کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، واحد خوراسگان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران. ma.makarem74@gmail.com
    عبدالله کرملو کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران.
    ثریا نوروزی کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، موسسه آموزش عالی سراج، تبریز، ایران.

کلمات کلیدی:

اختلالات یادگیری, حل مسئله, احساس طردشدگی, شایستگی اجتماعی

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله بر کاهش احساس طردشدگی و بهبود شایستگی اجتماعی در دانش‌آموزان دختر مبتلا به اختلالات یادگیری بود. این پژوهش به روش آزمایشی از نوع طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون، و پیگیری با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دختر پایه ششم ابتدایی شهر یزد در سال تحصیلی ۱۴۰۲–۱۴۰۳ بود که ۳۰ نفر از آنان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه ۱۵ نفر) گمارده شدند. گروه آزمایش در ده جلسه ۹۰ دقیقه‌ای آموزش مهارت‌های حل مسئله مبتنی بر مدل دی‌زوریلا شرکت کردند. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مقیاس احساس طردشدگی کودکان و مقیاس شایستگی اجتماعی فلنر بود. تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-27 انجام شد. نتایج نشان داد آموزش مهارت‌های حل مسئله تأثیر معناداری بر کاهش احساس طردشدگی (F=28.14, p<.001, η²=.51) و افزایش شایستگی اجتماعی (F=31.02, p<.001, η²=.54) دارد. آزمون تعقیبی بونفرونی نیز تفاوت معناداری بین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون و همچنین بین پیش‌آزمون و پیگیری در گروه آزمایش نشان داد (p<.001)، اما تفاوت بین پس‌آزمون و پیگیری معنادار نبود که نشان‌دهنده پایداری اثر مداخله در طول زمان است. آموزش مهارت‌های حل مسئله می‌تواند به‌عنوان مداخله‌ای مؤثر برای کاهش احساس طردشدگی و ارتقاء شایستگی اجتماعی در دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری مورد استفاده قرار گیرد و در بهبود سلامت روانی و اجتماعی آنان نقش مؤثری ایفا کند.

 

دانلودها

دسترسی به دانلود اطلاعات مقدور نیست.

مراجع

Ahmadpour-Torki, Z., Hakim Jowadi, M., & Soltani-Shal, R. (2017). The Effect of Social-Emotional Competency Training on Aggression, Problem Solving, and Optimism in Students with Low Socioeconomic Status. Child Mental Health, 5(2), 107-119. https://childmentalhealth.ir/article-1-290-en.html

Babazadeh, Z., Mojaver, S., & Fathi, K. (2021). Investigating the effect of problem-solving training on self-concept, self-esteem and self-regulation of students with learning disabilities. Journal of Learning Disabilities, 1(11), 6-19. https://journal.uma.ac.ir/article_1391.html

Bahrami, B. (2019). The role of academic self-handicapping and rejection sensitivity in predicting aggressive behaviors in students with specific learning disabilities Shahid Madani University of Azerbaijan]. http://pajouhesh.azaruniv.ac.ir/_Pages/ResearchEN.aspx?ID=29943

Chen, S., Al-Shaibani, G. K. S., & Lee, S. W. (2024). Examining University Students' Soft Skills in Terms of Problem-Solving and Social Competence: Issues, Causes, and Solutions. Educational Administration: Theory and Practice, 30(4), 2063-2072. https://doi.org/10.53555/kuey.v30i4.1809

Choi, E., & Jeon, J. (2022). Factors Influencing Problem-Solving Competence of Nursing Students: A Cross-Sectional Study. Healthcare, 10(7).

Esmaeelzadeh Roozbehani, A., Behroozi, N., Omidian, M., & Maktabi, G. (2021). The effect of computerized cognitive rehabilitation on executive functions and problem-solving in students with math learning disabilities. Empowering Exceptional Children, 12(4), 87-98. https://www.ceciranj.ir/article_139620.html

Hashemi, H., Tabari-Zeroudi, M. A., & Abdollahi, M. H. (2017). The Effectiveness of Emotional Competency Training on Anxiety, Social Problem Solving, and Working Memory in Children. Journal of Clinical Psychology Studies, 8(22), 21-43. https://jcps.atu.ac.ir/article_8313.html

Jitendra, A. K., & Star, J. R. (2011). Meeting the Needs of Students With Learning Disabilities in Inclusive Mathematics Classrooms: The Role of Schema-Based Instruction on Mathematical Problem-Solving. Theory Into Practice, 50(1), 12-19. https://doi.org/10.1080/00405841.2011.534912

Kreider, C. M., Medina, S., & Koedam, H. M. (2020). (Dis)ability-Informed Mentors Support Occupational Performance for College Students With Learning Disabilities and Attention-Deficit/Hyperactivity Disorders Through Problem-Solving and a Focus on Strengths. British Journal of Occupational Therapy, 84(5), 263-270. https://doi.org/10.1177/0308022620937636

Mokarram, F., Kazemi, R., & Taklavi, S. (2021). Comparing the Efficacy of Training Social-Emotional Skills and Training Social Problem Solving on Social Competence in Female Single Parent, Second Period High School Students. The Journal of Psychological Science. https://doi.org/10.52547/jps.20.105.1651

Montague, M., Enders, C. K., & Dietz, S. (2011). Effects of Cognitive Strategy Instruction on Math Problem Solving of Middle School Students With Learning Disabilities. Learning Disability Quarterly, 34(4), 262-272. https://doi.org/10.1177/0731948711421762

Siu, A. M. H., & Shek, D. T. L. (2005). Relations Between Social Problem Solving and Indicators of Interpersonal and Family Well-Being Among Chinese Adolescents in Hong Kong. Social Indicators Research, 71(1), 517-539. https://doi.org/10.1007/s11205-004-8034-y

Tarazi, Z., Khademi Ashkezari, M., & Akhavan Tafti, M. (2020). Reducing The Academic Burnout of Students with Learning Disabilities Through Attributional Retraining, Emotional Regulation, and Social Cognitive Problem Solving [Research]. Journal of Exceptional Children, 20(3), 132-113. http://joec.ir/article-1-1010-en.html

Terada, M., & Kawamoto, T. (2017). Rejection Sensitivity, Self-Efficacy, and Learning Strategy: Mediating and Moderating the Role of Basic Needs Satisfaction. Psychology, 08(03), 449-462. https://doi.org/10.4236/psych.2017.83028

Vlachou, A., & Stavroussi, P. (2016). Promoting Social Inclusion: A Structured Intervention for Enhancing Interpersonal Problem‐solving Skills in Children With Mild Intellectual Disabilities. Support for Learning, 31(1), 27-45. https://doi.org/10.1111/1467-9604.12112

Walker, O. L., & Henderson, H. A. (2012). Temperament and social problem solving competence in preschool: Influences on academic skills in early elementary school. Social Development, 21(4), 761-779.

Xu, E., Wang, W., & Wang, Q. (2023). The effectiveness of collaborative problem solving in promoting students’ critical thinking: A meta-analysis based on empirical literature. Humanities and Social Sciences Communications, 10(1), 16. https://doi.org/10.1057/s41599-023-01508-1

دانلود

چاپ شده

۱۴۰۴/۰۴/۰۹

ارسال

۱۴۰۴/۰۲/۰۴

بازنگری

۱۴۰۴/۰۳/۳۱

پذیرش

۱۴۰۴/۰۴/۰۸

شماره

نوع مقاله

مقالات

ارجاع به مقاله

عبداللهی م. .، مکارم م.، کرملو ع. .، و نوروزی ث. . (1404). بررسی اثربخشی آموزش مهارت‌های حل مسئله بر کاهش احساس طردشدگی و بهبود شایستگی اجتماعی دانش آموزان مبتلا به اختلالات یادگیری. مجله شناخت، رفتار، یادگیری، 2(2)، 1-12. https://journalcbl.com/index.php/jcbl/article/view/197

مقالات مشابه

1-10 از 52

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.