شناسایی شاخص‌های شناختی مؤثر در توسعه مهارت‌های حل مسئله در دانش‌آموزان ابتدایی

چکیده

هدف این مطالعه شناسایی شاخص‌های شناختی مؤثر بر توسعه مهارت‌های حل مسئله در دانش‌آموزان ابتدایی بود. این تحقیق به روش کیفی و با استفاده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته انجام شد. نمونه شامل ۲۸ نفر از دانش‌آموزان ابتدایی، والدین و معلمان آنان از تهران بود. تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار NVivo انجام گرفت و بر اساس روش تحلیل تماتیک، کدگذاری و مقوله‌بندی انجام شد. نتایج نشان داد که فرآیندهای شناختی مختلفی از جمله درک مسئله، پردازش اطلاعات، ایجاد ایده‌های اولیه، برنامه‌ریزی برای حل، تصمیم‌گیری و بازبینی نتایج بر توانایی حل مسئله دانش‌آموزان تأثیرگذار هستند. همچنین، محیط‌های آموزشی، خانوادگی و اجتماعی نیز به‌عنوان عوامل محیطی مؤثر بر توسعه این مهارت‌ها شناخته شدند. این مطالعه نشان می‌دهد که مهارت‌های حل مسئله در دانش‌آموزان ابتدایی تحت تأثیر مجموعه‌ای از فرآیندهای شناختی و محیطی قرار دارند. تقویت مهارت‌های شناختی مانند درک مسئله، پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری، همراه با ایجاد محیط‌های حمایتی در مدارس و خانواده‌ها، می‌تواند به بهبود این مهارت‌ها کمک کند.