اثربخشی درمان مبتنی بر ذهنی‌سازی بر تنظیم هیجان و استرس والدگری در مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه/بیش فعالی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی بر تنظیم هیجان و استرس والدگری بر مادران دارای کودکان مبتلا به اختلال نقص‌توجه/ بیش فعالی انجام شد. روش پژوهش از نوع مطالعات نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه مادران دارای فرزند با اختلال نقص‌توجه/بیش‌فعالی بود که در سال تحصیلی‌ 1403-1404 به مراکز روان‌شناسی شهر اردبیل مراجعه کرده‌ بودند. از بین آن‌ها با روش نمونه‌گیری هدفمند تعداد 30 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل گمارده شدند. جلسات مبتنی بر ذهنی‌سازی هر هفته دو جلسه 45 دقیقه‌ای در مورد گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه استرس والدگری- فرم کوتاه (PSI-SF، آبیدین، 1995) فرم و پرسش‌نامه تنظیم هیجان (ERQ، گراس و جان، 2003) و مقیاس اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی CPRS-26)، کانرز و همکاران،1960) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره  و تک متغیره تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش‌آزمون بین میانگین پس‌آزمون استرس والدینی، تنظیم هیجان، بازداری هیجانی و ارزیابی مجدد شناختی در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری در سطح (05/0> P) وجود داشت. بر این اساس می‌توان گفت استفاده از آموزش مبتنی بر ذهنی‌سازی می‌تواند بر بهبود استرس والدینی، تنظیم هیجان، بازداری هیجانی و ارزیابی مجدد شناختی مادران دارای نقص‌توجه/ بیش فعالی، مؤثر باشد.