اعتبارسنجی مدل تأثیر برنامه‌ریزی درسی مدرسه‌محور بر خودکارآمدی تحصیلی با میانجی‌گری تمرکززدایی

چکیده

هدف پژوهش حاضر اعتبارسنجی مدلی است که در آن تأثیر ابعاد برنامه‌ریزی درسی مدرسه‌محور بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان با نقش میانجی تمرکززدایی بررسی می‌شود. پژوهش حاضر به روش کمی و با استفاده از مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل مدیران، معلمان و دانش‌آموزان دبیرستان‌های دولتی و غیردولتی استان مازندران بود. در مرحله نخست، 60 مدیر و 180 معلم به پرسشنامه برنامه‌ریزی درسی مدرسه‌محور پاسخ دادند و در مرحله دوم 950 دانش‌آموز پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی مورگان و جینکز را تکمیل کردند. نمونه‌گیری به روش تصادفی طبقه‌ای و داده‌ها با نرم‌افزار AMOS تحلیل شدند. نتایج تحلیل‌ها نشان داد تمامی روابط بین متغیرهای اصلی پژوهش معنادار است. ابعاد طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه درسی اثر مثبت و معناداری بر تمرکززدایی داشتند. همچنین، این ابعاد به شکل مستقیم و غیرمستقیم بر خودکارآمدی تحصیلی دانش‌آموزان تأثیرگذار بودند. تمرکززدایی نیز اثر مثبت و معناداری بر خودکارآمدی تحصیلی داشت. شاخص‌های برازش مدل (CMIN/DF=2.47، RMSEA=0.058، CFI=0.940، GFI=0.936) نشان داد که الگوی پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار است. یافته‌ها نشان می‌دهد برنامه‌ریزی درسی مدرسه‌محور می‌تواند نقش مؤثری در ارتقای خودکارآمدی تحصیلی ایفا کند و این رابطه از طریق تمرکززدایی تقویت می‌شود. بنابراین، واگذاری اختیارات بیشتر به مدارس در حوزه طراحی، اجرا و ارزشیابی برنامه‌های درسی می‌تواند کیفیت آموزش و احساس کارآمدی دانش‌آموزان را افزایش دهد.